Acute stress door onverwerkte emoties kunnen de veroorzaker zijn van een ernstige psychische aandoening, genaamd conversiestoornis. In deze blog lees je alles over de oorzaken en oplossingen.
Eerst leggen we uit wat een conversiestoornis is, vervolgens gaan we in op de oorzaken en de relatie tussen stress en conversiestoornis. Tot slot, bespreken we tips die mogelijk kunnen helpen.
Wat is een conversiestoornis?
Een conversiestoornis is een psychische aandoening die gevolgen heeft voor het lichamelijk functioneren. Bij een conversiestoornis moet iemand zulke hevige stress verwerken, veroorzaakt door emoties (bijvoorbeeld angst of woede), dat de hersenen bepaalde lichaamsfuncties uitschakelen. Dit is voor de hersenen een manier van zelfbehoud, om te voorkomen dat de persoon de stress als té heftig ervaart.
Bij wie kan een conversiestoornis opspelen?
Een conversiestoornis kan bij iedereen opspelen, maar lijkt over het algemeen vaker bij vrouwen dan bij mannen voor te komen. Qua leeftijd lijken adolescenten en jongvolwassenen, tussen de 10 en 35 jaar oud, een grotere kans te hebben op het krijgen van een conversiestoornis dan ouderen.
Symptomen van een conversiestoornis
Onderstaande symptomen spelen op na het ervaren van een stressvolle gebeurtenis. Deze symptomen spelen vaak zo plotseling op, dat ze daardoor niet aan te tonen zijn door onderzoek. Een aantal van de meest voorkomende zintuigen zijn:
- Uitval van zintuigen: je kunt plotseling niets meer zien, horen, voelen of ruiken.
- Uitval van het functioneren van ledematen: je kunt bepaalde ledematen niet meer bewegen.
- In een trance geraken.
- Spieren kunnen spastische trekjes krijgen of gaan trillen.
- Tintelingen of juist weinig gevoel hebben in bepaalde delen van je lichaam.
Wanneer heb je een conversiestoornis?
Vaak word er van een conversiestoornis gesproken, als iemand bovenstaande klachten ervaart (uitvallen van zintuigen en ledematen, spastische trekjes in spieren, tintelingen of juist heel weinig gevoel, etc.) in één van de volgende situaties:
- De klachten beginnen vrij recent ná een zeer stressvolle of traumatische gebeurtenis.
- De persoon heeft zichzelf laten onderzoeken op bovenstaande klacht door een arts. Deze stelt vast dat er geen afwijkingen zijn in hersenen, spieren of zenuwen.
- Een niet veel voorkomende mogelijkheid is dat de persoon last heeft van een nagebootste stoornis, waarbij de persoon klachten van een andere stoornis simuleert. Deze stoornis is van heel andere aard, en wordt vaak geassocieerd met een persoonlijkheidsstoornis.
Oorzaken van een conversiestoornis
Hevige stress en de gevoeligheid voor het ontwikkelen van lichamelijke klachten door stress, zijn de voornaamste oorzaken van een conversiestoornis. Door deze gevoeligheid kan het zijn dat je lichamelijk zo heftig reageert op stress, dat signalen in je lichaam niet goed meer worden aangestuurd. Dat kan resulteren in de klachten, zoals eerder uitgelegd.
Eerst werd gedacht dat het alleen door psychische problemen zou komen die kunnen ontstaan na mishandeling of misbruik in je jeugd. Tegenwoordig is bekend dat een conversiestoornis ook door iedere gebeurtenis kan ontstaan die door jou als zeer stressvol of traumatisch wordt ervaren.
De relatie tussen een conversiestoornis en stress
Je kunt hevige stress ervaren door emoties of een ingrijpende gebeurtenis. Deze emoties kunnen zo sterk zijn dat je ze niet kunt verwerken, wat de samenwerking tussen lichaam en geest verstoort. De naam conversie komt van het overzetten (converteren) van psychische pijn naar fysieke pijn.
De klachten die je krijgt bij een conversiestoornis lijken op neurotische klachten. Vaak wordt er hier dan ook uitgegaan van een neurotische aandoening of een zenuwziekte. Maar bij onderzoek blijkt er vaak dan niets te vinden te zijn. Het kan zijn dat je daarom denkt dat er niets mis is met jezelf. Dit is dus niet zo, want een conversiestoornis kan zeer ernstig zijn en niet met lichamelijk onderzoek aangetoond worden.
Pas op dat je niet meer stress krijgt, omdat je je zorgen maakt over je gezondheid en je lichaam.
Oplossingen tegen een conversiestoornis
De klachten die je krijgt door een conversiestoornis gaan gelukkig bijna altijd weer over, in sommige gevallen al na één dag. Verder kun je niet door een conversiestoornis lichamelijk of geestelijk gehandicapt raken. Zelf kun je ook een aantal dingen doen om het proces van genezing te versnellen.
Bezoek een arts
Als je klachten langer aanhouden of heel hevig zijn kun je voor de zekerheid even langs je huisarts gaan. Op het eerste gezicht is het vaak onduidelijk of het om een lichamelijk aandoening of een conversiestoornis gaat. Het zou kunnen zijn dat je je alweer beter voelt worden tijdens de onderzoeken bij de arts. De arts kan je verder helpen om goed om te gaan met je klachten. Lees meer hierover op Thuisarts.nl.
Om leren gaan met stress
Om een conversiestoornis in de toekomst te voorkomen is het belangrijk om goed om te gaan met stress. Je hebt natuurlijk niet op alles invloed, maar wel op de manier hoe je met je stress omgaat. Ook kun je ontspanningsoefeningen en meditatie gebruiken om minder snel last van stress te krijgen. Wil je meer weten hoe je van je stress af kunt komen? Deze online cursus tegen stress helpt je hierbij.
Veelgestelde vragen over conversiestoornis
- Is het noodzakelijk om het iedereen te laten weten dat ik een conversiestoornis heb?
Het kan je omgeving helpen om ze in te lichten over je conversiestoornis. Je omgeving kan schrikken als de lichamelijke reacties plotseling kunnen beginnen. Als ze weten dat je hier geen invloed op hebt, kunnen ze beter met de situatie omgaan. Het kan bijvoorbeeld erg schrikken zijn als iemand ziet dat je het contact met je omgeving kwijtraakt of als je arm rare spastische bewegingen maakt.
- Wat moet ik doen als de conversiestoornis opvalt op werk?
Als de klachten een langere tijd aanhouden, kan het zijn dat je niet in staat bent om te werken. Het is verstandig dit op tijd met je bedrijfsarts op te nemen. Je overlegt met je arts wanneer je weer zou kunnen beginnen met werken.