Met de lente in de lucht is het haast tijd voor de voorjaarsschoonmaak. Stilaan gaat de mens weer naar buiten en vliegen resultaten van onderzoek ons om de oren. Het beknopte bericht dat het overgrote deel van de zieke werknemers thuis zit zonder medisch aanwijsbare reden bijvoorbeeld, zal bij menigeen een hoop ergernis oproepen. Terloops wordt gemeld dat sprake is van disbalans tussen werk en privé en dat de leidinggevende attenter moet zijn op vroegsignalen van verzuim. Maar het idee dat velen onterecht ziek thuis zitten is gewekt.
Inhoudsopgave
Witte jas
Nog steeds is psychisch lijden zoals bij chronische stress en burn-out het geval is in de beleving van menig witte jas iets onbestaand, maar erger is wanneer klachten niet serieus worden genomen. Minder bekend is overigens dat een significant percentage medici, vooral huisartsen, lijdt aan overbelasting en chronische stress. Maar als diezelfde huisarts of een bedrijfsarts middels een vrij eenvoudig vragenlijstje depressiviteit vermoedt bij zijn overspannen patiënt, verwijst hij hem door naar een therapeut, een psycholoog of een psychiater. Gelukkig heeft ander onderzoek aangetoond dat in het geval een psychiater zijn werk met hart en ziel doet, de patiënt daarmee gebaat is. Werkelijk waar!
Schraapzucht
Na jaren te zijn gedreven door schraapzucht blijkt dat een exorbitant salaris niet leidt tot versnelde heling bij de patiënt. Wars van antipsychiatrie, ooit een revolutionaire wending van pillen én praten, wordt de zielzorger gefixeerd in het keurslijf dat zijn kracht allang bewezen heeft. De mens is meer dan alleen een mens. Het kost tijd en geduld om hem te doorgronden en zijn psychisch lijden te verlichten of op te heffen. Dit betekent ook voor andere zorgverleners dat vertrouwen en nabijheid weer terug zijn van weggeweest, een ander issue waarmee de dagbladen kopte. Na een reeks incidenten in de afgelopen decennia is dicht bij de cliënt of patiënt staan een heikel ethisch thema. Zowel de hulpverlener als de klant lopen gevaar.
Professionele distantie
In opleidingen wordt ruimschoots aandacht besteedt aan professionele distantie en hoe te voorkomen dat grenzen worden overschreden. Maar elke zorgprofessional weet dat wantrouwen en afstand een onoverbrugbare kloof is en niet tot verandering van gedrag leidt.
Wat weinig wordt genoemd is de eigen verantwoordelijkheid van de hulpvrager, een interessant onderwerp op weg naar helpende alternatieven voor de overbelaste werknemer.
Geld als motief
Zoals ik al vaak heb aangegeven gaat werkstress meestal niet over het werk. Maar als dat wel het geval is, wanneer arbeid een sta in de weg is om andere problemen of klachten het hoofd te bieden, dan wordt het tijd om het bed eens goed op te schudden. Geld is voor velen een noodzakelijk argument om door te gaan, ook als het ten koste gaat van de patiënt, de cliënt of de eigen gezondheid. Dat suggereert dat er geen keuze is. Heeft u zichzelf weleens afgevraagd wat er gebeurt als u alleen of in samenspraak met uw partner uw leven beziet en de dominerende poen minder overheersend laat zijn?