Je hoort de term steeds vaker voorbij komen: Hooggevoeligheid of HSP. Elk kind dat vaak emotioneel is, is tegenwoordig hooggevoelig. Elke volwassene met te veel stress zou HSP kunnen zijn. Ik hou niet van labels en hokjes. Het positieve van een label is dat het mensen een verklaring kan geven voor iets wat ze hebben. Dat is op zich prima als het je verder helpt. Alleen wat zo’n hokje of label vervolgens vaak veroorzaakt is dat mensen het als excuus gebruiken: ‘ik ben nou eenmaal zo’.
Dat gaat het beperkend werken, voor je eigen groei en voor je wereldbeeld. Doordat je anderen ook in hokjes plaatst zet je jezelf vast in een oordeel en is er geen ruimte meer voor het ontdekken. Hoe vaak ik mensen hoor zeggen ‘ik ben echt geel dus….”of hij is een echte blauwe, dus….”. De wereld bestaat niet uit hokjes. Jijzelf bent meer dan één label of eigenschap.
Ik dwaal af, terug naar hooggevoeligheid. Tot zo’n 7 jaar geleden kende ik het niet. Ik kwam ermee in aanraking tijdens een opleiding waar medecursisten herhaaldelijk tegen mij zeiden dat ik hooggevoelig was. Eh, wat…..?? Het maakte mij wel nieuwsgierig en ik ben mij erin gaan verdiepen door boeken te lezen en op internetgroepen te gaan kijken. In eerste instantie was ik heel verbaasd.
De beschreven eigenschappen herkende ik allemaal, op diverse tests scoorde ik hoog. Blijkbaar viel ik dus inderdaad in het HSP hokje. Wat ik totaal niet herkende was de negativiteit waarmee mensen het voor zichzelf associeerden. Het leek wel een aandoening of een ziekte. Mensen die het hadden waren vonden zichzelf heel erg zielig en zaten vol problemen. Dat was totaal niet mijn eigen beleving en dat verbaasde mij. Zelf zag ik het vooral als een enorme kwaliteit die ik dagelijks kan inzetten en zag het totaal niet als een probleem. Ik realiseerde mij dat ik blijkbaar een manier wist om er goed mee om te gaan en dat anderen blijkbaar veel meer last ervan konden hebben.
Dat is voor mij wel de kern: jezelf blijven ontdekken. Welk labeltje je ook krijgt of jezelf geeft. Of het HSP is, ADHD, geel, rood, groen, blauw, introvert, extrovert etc. Zet jezelf niet erin vast maar blijf nieuwsgierig en ontwikkel jezelf. Leer jezelf kennen en ontdek jouw eigen unieke gebruiksaanwijzing. Daar gaat het om. Dat je jouw eigenschappen positief leert inzetten en rekening houden met de valkuilen aan de andere kant van de medaille zitten.
Intussen weet ik waarom ik soms ‘out of the blue’ als een draak kan reageren en alleen wil zijn. En ook waarom ik zo goed met mensen en groepen vol weerstand kan werken. Of waarom ik zo’n behoefte heb aan creatieve tijd of lummeltijd. Het grote voordeel van hooggevoelig zijn is dat je precies voelt wat je nodig hebt, hier moet je wel naar leren luisteren maar dat geldt voor iedereen. Aandacht dus. En hier is ook weer een hippe term voor: ‘mindfulness’.
Onlangs heeft Carolina Bont een boek uitgebracht waarin ze beide termen combineert: “Hooggevoeligheid en mindfulness”. Een veelbelovende titel en mijn verwachtingen waren hoog. Helaas (zo gaat het vaak met hoge verwachtingen) viel de inhoud viel mij tegen. Er stond voor mij persoonlijk weinig nieuws in (misschien ben ik ook niet de juiste doelgroep) en de opbouw en manier van schrijven voelde erg chaotisch. Het kostte mij moeite om een logische lijn te ontdekken waardoor ik er niet in kon komen. De verschillende soorten tekst met uitleg, voorbeelden en vele soorten oefeningen staan door elkaar wat voor mij niet lekker leest. Uiteindelijk is het geen echt leesboek maar (zoals in de titel staat) maar een werkboek. Er staan heel veel oefeningen in die ik je zeker kan aanraden omdat hooggevoeligheid en mindfulness een hele goede praktische combinatie is.
De uitleg van de diverse termen blijft echter redelijk oppervlakkig en voor wie diepgang zoekt en een goede uitleg van de term HSP raad ik de eerdere boeken van Bont aan.
Of je HSP bent of niet, wanneer je veel of langdurige stress ervaart is het zaak om te ontdekken wat jouw ‘triggers’ zijn die stress geven. Daarnaast is het zaak om te onderzoeken welke manieren er voor jou werken om stress te voorkomen of te verlagen. Mindfulness werkt goed maar is niet voor iedereen geschikt, veel mensen krijgen al jeuk wanneer ze de term horen. Je hoeft helemaal niet op een yogamatje of een meditatiekussen te zitten als dit niet bij je past. Mindfulness is het trainen van je aandacht, dat kun je ook doen terwijl je aan het vissen of hardlopen bent. In aandacht ligt wel de sleutel. Aandacht voor jezelf, je lichaam, je gedachten en je gevoelens. Met welk labeltje je ook rondloopt.