Als leerkracht van groep 1/2 merk ik dat kinderen vaak druk in hun hoofd zijn. Zij zijn bezig met wat er op school gebeurt, maar denken ook al aan de zwemles, voetbaltraining of het kinderfeestje van vanmiddag.
Steeds vaker zie ik nieuwsberichten voorbij komen over mindfulness in het basisonderwijs. Wat zou ik ‘mijn’ kinderen graag een beetje rust gunnen. Maar dat is lastig, want op school moet ook geleerd worden. Natuurlijk doe ik dit spelenderwijs en hebben de kinderen misschien niet eens door dat zij aan het leren zijn, maar ik zou graag meer willen doen. Daarom ben ik op internet gaan zoeken naar mogelijkheden op het gebied van ontspanning en mindfulness bij jonge kinderen. Ik kwam mooie materialen tegen en heb er 2 getest, die bovendien ook erg geschikt zijn om thuis te gebruiken.
Ademspelkaarten
De eerste zijn ademspelkaarten van Helen Purperhart. Volgens Helen leren kinderen door deze kaarten hun eigen ademhaling te onderzoeken en ontdekken zij wat verschillende prikkels doen met hun ademhaling. De kaarten zouden geschikt zijn voor kinderen vanaf 4 jaar. De kleuters in mijn klas zijn 4, 5 en 6 jaar.
In het doosje zitten handzame kaartjes met op de ene zijde een plaatje dat de kinderen erg aanspreekt. Op de andere zijde staat de opdracht beschreven. Ook is er een kaartje met een standaard begin- en eindtekst. Het leuke aan de kaartjes is dat er een situatie beschreven wordt. Je bent bijvoorbeeld een briesend paardje in de wei, je springt in gedachte op een trampoline of je ruikt eerst aan een roos en daarna aan iets wat vies ruikt. De kinderen kunnen zich hier goed een voorstelling van maken, mede door de plaatjes die op de kaarten staan.
De eerste keer dat ik deze kaartjes gebruikte gaf ik, zoals op het beginkaartje beschreven staat, aan dat de kinderen hun ogen dicht mochten doen. Dit was best spannend voor sommige kinderen en zorgde voor hier en daar wat gegiechel. Nu ik de kaartjes vaker gebruikt heb, is het voor de kinderen heel normaal geworden. Zij vinden het leuk om met de kaartjes te werken en ik merk dat het voor hen een moment is om tot rust en tot zichzelf te komen. Wel is het voor hen nog lastig om te beschrijven wat er met hun ademhaling is gebeurd tijdens de oefening. Ik denk dat dit voor oudere kinderen makkelijker is. Ik pak vaak een nieuw kaartje uit de doos, maar maak ook gebruik van de kaarten die we al gebruikt hebben.
Wanneer ik zie dat de kinderen na een drukke situatie moeite hebben om zich weer te focussen, laat ik ze bijvoorbeeld even ‘het paardje’ doen. De kinderen weten dan precies wat ik bedoel. Zij ademen in door hun neus en laten hun adem langzaam ontsnappen door te briesen als een paardje. Heel fijn om op zo’n simpele manier, in weinig tijd, de rust bij kinderen terug te kunnen krijgen.
De ademspelkaarten zijn te bestellen bij de Kinderyogawinkel.
Boek: Relax kids
Ook heb ik het boek ‘Relax Kids’ van Marneta Viegas getest. Wat een geweldig boek is dit! De verhalen zijn beschreven op 1 pagina en de pagina ernaast heeft een mooie illustratie. Marneta heeft delen van bekende sprookjes en versjes gebruikt, waardoor de kinderen zich een beeld kunnen visualiseren. Zo beelden kinderen zich bijvoorbeeld in dat zij op het vliegende tapijt van Alladin zitten. Zij mogen zelf bedenken boven welk landschap zij vliegen. In een ander verhaal zijn zij de kleine zeemeermin die heerlijk rustig in de zee zwemt en af en toe een zeedier tegenkomt, die al net zo relaxt is als de zeemeermin.
De kinderen hebben hun ogen dicht en ik lees het verhaal heel rustig voor en geniet ondertussen van de gezichten van de kinderen. Want de een moet glimlachen om wat zij voor zich ziet, de ander beweegt met zijn hoofd, omdat hij vanaf het vliegend tapijt om zich heen aan het kijken is en bij weer een ander vraag ik me af of hij in slaap zal vallen. Na het lezen van sommige verhalen hebben de kinderen de behoefte om even kort met hun buurman of buurvrouw te delen wat zij beleefd hebben in hun verhaal. Bij andere verhalen is dit niet nodig. Ik hoor een groot verschil in de manier van praten van voor en na het verhaal. De kinderen praten rustig en met een zachte stem, ze zijn relaxt!
