“Mindfulness…dat is toch zweverig?” …
“ik ben nog niet gestrest of overspannen, dus nee, niets voor mij, maar wie weet”…
“ik ben al mindful, ik geniet van zoveel dingen”…
“ik ben wel druk, maar ik heb er totaal geen last van, zodra ik thuis ben valt alles van me af!”…
Opmerkingen die ik zo om me heen hoor als het onderwerp stress ter sprake komt. Wat opvalt is dat mensen eerst allerlei signalen afgeven dat het niet goed gaat. Niet goed in hun vel zitten, problemen met werk en/of relatie, de drukte groeit boven hun hoofd.
Op het moment dat ik dan mindfulness ter sprake breng, dat het mij helpt en enorm bewust heeft gemaakt van roofbouw op mezelf, dan vallen de problemen ineens wel mee. Met name mensen die voortdurend anderen helpen en zichzelf vergeten komen er vroeg of laat achter dat ze zichzelf voorbij gelopen zijn. Of anderen helpen om vooral zichzelf te vergeten, we kennen ze.
Inhoudsopgave
MindFulness alles behalve zweverig
Om op de eerste opmerking terug te komen; mindfulness is juist alles behalve zweverig. Wat ik heb gemerkt na het volgen van de 8 weekse training* – de standaard mindfulness training zoals die ooit is opgezet door John Kabat-Zinn, – veel op Google te vinden over deze Amerikaanse arts die mindfulness in een westerse jas heeft gestoken- is dat ik ooit als accountmanager bij een multinational juist zweverig was. Altijd bezig met datgene waarvan ik dacht dat ik het nodig had, meer geld, meer vakantie, meer feestjes…druk met het volgende op het moment dat ik net iets gerealiseerd had, geen tijd om echt te genieten, altijd doorgaan, nooit genoeg. En wachten tot je echt gestresseerd bent, of erger een burn-out hebt…mindfulness kan dit voorkomen, maar wat betekent mindfulness eigenlijk?
Automatische piloot
Ik zal proberen een tipje van de sluier op te lichten. Bewust en met aandacht in het hier en nu zijn. Als dit je lukt en ook toepast ben je mindful. Ziet er eenvoudig uit, maar lees elk woord met aandacht, je zult merken dat elk woord in deze zin voor de meesten onder ons al confronterend kunnen zijn als we er echt over nadenken…probeer het eens en we merken opeens dat we veel doen zonder aandacht en bewustzijn, we functioneren op onze automatische piloot. Deze automatische piloot is een lastig item(alleen al door de vele vormen waarin deze zich kan manifesteren), hier wordt dan ook ruim aandacht aan besteed in de training. Logisch, want veelal hebben we onszelf een bepaald gedrag aangeleerd en handhaven we dit gedrag jaren lang. Een automatische reactie kan zijn dat je veelal impulsief reageert. We zien of horen iets, er komt een gedachte op, direct volgt hierop een reactie, een bepaald gedrag. Direct en eigenlijk onbewust reageren wordt een gewoonte, een gewoonte die we accepteren en er zelfs achteraf bij denken: ach, ik ben nou eenmaal zo, dat kan ik niet veranderen, al of niet gevoed door je directe omgeving en met spijtgevoelens. Mindfulness maakt je erop attent dat je niet zo bent…nee, je gedraagt je zo, op een bepaalde manier die je jezelf onbewust hebt aangeleerd. (verander je dus stiekem toch, maar je kunt toch niet veranderen?)
Ons gedrag is een gevolg van bepaalde ervaringen in het leven, een trauma wellicht. Met mindfulness leer je de signalen van jouw automatische piloot te herkennen en daardoor een keuze te maken hoe je reageert, het maakt je bewust van je gedachte, reactie en je gedrag.
Neem de regie weer in de handen
En die keuze, die zal je leven veranderen. Je neemt de regie die je in meer of mindere mate kwijt was over jezelf, weer in handen. Die regie, die we allemaal (terug)willen, hoe krijg je die dan? Er zijn vele soorten therapie mogelijk, wat mij met name aanspreekt bij mindfulness is het feit dat alles door de persoon zelf wordt gedaan. Geen afhankelijkheid van de therapeut, de trainer faciliteert hooguit, maar alles vanuit jezelf. Een belangrijk aspect hierbij is meditatie. De meditatie helpt enorm bij het proces van bewustwording. Meditatie beïnvloed namelijk onze hersenen, met name de cortex, wetenschappelijk bewezen overigens. Ruby Wax heeft een leuk boek geschreven hierover, het heet ’tem je geest’. Hier lees je over het hoe en waarom van haar keuze voor mindfulness om met haar depressies om te leren gaan, na diverse ervaringen met psychiaters en psychologen. En mediteren kon accepteren omdat het een bewezen methode is. Vaak staan trauma’s of andere problemen ons in de weg en hebben we daardoor onszelf niet meer volledig in de hand, stress en burn-out loeren om de hoek of zijn er al.
In plaats van het natuurlijke vluchten voor de signalen is het belangrijk te accepteren hoe we ervoor staan op dit moment, wat we hebben meegemaakt, en dat we zijn wie we zijn, en dat dat goed is. Als we kunnen accepteren hoe het nu is, gaan we niet berusten..we willen immers weer regie over onszelf, dit vergt actie. Heel belangrijk om verder te komen is hierbij dat we niet blijven vasthouden aan het verleden of bang zijn om bepaalde zaken te verliezen We zullen moeten leren om los te laten. Dit schept ruimte om verder te komen. Accepteren en loslaten..zo moeilijk, en dus beide essentieel onderdeel van de training.
MindFulness geen wondermiddel
Om even uit de droom geholpen te worden: natuurlijk ben je na 8 weken niet van je trauma’s en burn-out of wat ook je motivatie moge zijn om mindfulness te gaan doen, af. Het kan je echter wel de tools geven om de regie over jezelf weer in handen te krijgen. Mindfulness is de parachute om in het geval dat we neerstorten voor een zachte landing zorgt. Ik heb nu gezien en ervaren hoe het mij verandert en hoe het andere mensen helpt en verandert in positieve zin. Bevrijding, zelfvertrouwen, plezier om maar wat te noemen.
Toegevoegde waarde is dat je milder wordt voor jezelf en naar anderen toe..en dat maakt het leven ook weer mooier en makkelijker, het schept ruimte….Wat het mij heeft gebracht..echte aandacht voor mijn gezin en omgeving. Ik kan zo nog even doorgaan, maar ik sta pas aan het begin van een verandering…in mezelf!!
*tegenwoordig zijn er meerder vormen van trainingen die worden aangeboden. Zo zijn er 5-daagse mindfulness trainingen of weekenden maar ook MindFulness weekenden en weken in het buitenland. Kijk eens op Google om de verschillende aanbiedingen te bekijken. Let wel op dat alleen de gecertificeerde trainers in aanmerking komen voor een eventuele vergoeding van de zorgverzekeraars.