Wat weten wij over stress? Nou, er worden artikelen, boeken, blogs, vlogs gemaakt. Het is een dankbaar onderwerp. En wat onthouden wij? Dat stress schadelijk is, erg schadelijk. Je kan er hartproblemen van krijgen, beroertes of andere ziektes. Stress is erg en moet vermeden worden. Kalm blijven. Mindfulness gaan beoefenen. Pillen slikken. Help!
Toen ik vroeger een keer mijn enkel verstuikte, kreeg ik direct het advies om een week te gaan zitten, pootje strak ingebonden met elastisch verband op een poef ter genezing. Hoewel ik soms nog wel eens met weemoed terugdenk aan die periode, rustig en kalm met een boek op schoot en dampende koffie in de buurt, is die methode allang achterhaald. Dat was toen. Doorlopen is het motto nu. Hier was dus een omslagpunt in denken over omgaan met een verstuikte enkel…
Stress is in feite niet erg, stress is de vijand niet. Belangrijker is hoe je ermee omgaat. In het boek ‘Sterker met stress’ vertelt Kelly McGonigal over het omslagpunt van het denkpatroon (net als bij verstuikte enkels) dat stress alleen maar negatieve effecten met zich meebrengt.
Geloven dat stress slecht is, laat stress ook slecht zijn voor die bepaalde groep mensen  en heeft daardoor inderdaad een negatief effect op hun gezondheid. Mensen die niet zich geen zorgen maken over hun stress, zijn er beter aan toe en de negatieve effecten op hun gezondheid is percentagegewijs stukken lager.
In het Amerikaanse onderzoek dat een 30.000 mensen 8 jaar gevolgd heeft, bleek dat in deze groep mensen 43 % meer kans maakte om te overlijden dan de groep mensen die zich geen zorgen maakten. Het heeft dus grotendeels met de mindset te maken. Als je overtuigd bent dat je aan de stress ten onder zal gaan, omdat stress per definitie schadelijk is, ga je ook.
Stress combineren we met gevaar. En wat kan je dan doen in een situatie van gevaar? Vechten, bevriezen of vluchten. Tenminste, dat denken we. Onder het motto ‘if you can’t fight them, join them’ kan je ook leren omgaan met de stressvolle situatie en op die manier een onverwachte kant van jezelf tevoorschijn halen.
Bijvoorbeeld bij het geven van een presentatie. Je kan van tevoren jezelf overtuigen dat je de hele zaak gaat verknallen, je een giga flater zal gaan slaan en je hebt vervolgens grote kans dat je inderdaad af zal gaan als een gieter. Je kan echter ook jezelf overtuigen, dat je goed voorbereid bent, dat je je best gaat doen, contact wil maken met je publiek en dat het zal gaan zoals het zal gaan.
Behalve jijzelf, zal het publiek onmiddellijk merken dat je kalm en redelijk ontspannen op het podium staat en het zal ook direct meer geïnteresseerd naar je presentatie luisteren, dan de gespannen stuiterbal die je anders zou zijn geweest.
Laat ik duidelijk zijn: ik bedoel natuurlijk stress over alledaagse voorvallen. Ik bedoel nadrukkelijk niet de giftige stress bij traumatische ervaringen, die ons de controle over ons eigen leven laten verliezen, zoals verliezen van een partner, een scheiding of een ongeluk.
Dingen die ons niet interesseren, daar maken we ons niet druk over, de stress maakt dan geen kans. Stress over alledaagse dingen valt meestal samen met die bewuste alledaagse dingen die belangrijk voor ons zijn, iets waar we binding mee hebben. Dat besef leidt naar een gezonde mindset. Een positieve mindset.
Belangrijk bij deze vorm van stress hoort, naast een gezonde mindset, ook een bepaald breed gedragsrepertoire, je coping style (de mate waarin je kan omgaan met onaangename situaties). Hoe kan je zelf zo creatief mogelijk omgaat met en in stressvolle situaties.
Welke handgrepen heb je om controle over je eigen leven te houden?
Mensen met een smaller gedragsrepertoire zullen sneller een negatieve denkwijze hebben over stress, met als gevolg dat ze vatbaarder zijn voor allerlei ziektes en ze hebben een groter overlijdensrisico. Mensen met een breder gedragsrepertoire staan positiever in het leven, maken zich geen zorgen over hun stressniveaus en zijn zelfs vaak gezonder dan mensen die zonder stress door het leven gaan!
Kortom: stress bij alledaagse situaties is schadelijker bij een negatieve verwachting en is tevens afhankelijk van je mindset en coping style. Schiet je hierin te kort, dan vernauwt stress je inzichten, dus ook het uitzicht op oplossingen. Een fijne gedachte om door het verbreden van je gedragsrepertoire en je coping style, controle te kunnen krijgen én houden over die alledaagse stressvolle situaties. De draagkracht neemt toe om de draaglast beter aan te kunnen…
In welke situatie je ook zit, bedenk dat het een tijdelijke situatie is. Deze zal weer veranderen. Het verhaal van je leven heeft meerdere hoofdstukken en meerdere delen.
Literatuur:
- Sterker met stress, Kyle McGonigal
- Stress, vriend en vijand, Theo Compernolle
