Meditatie: ontspanning door oefeningen

Bij meditatie wordt al vrij snel gedacht aan zweverig, vaag, saai of nutteloos. Maar wist je dat meditatie heel goed kan helpen bij het ontspannen en rust geven van je lichaam en goed is voor zelfontplooiing? In deze blog lees je meer over de voordelen van meditatie en meditatie oefeningen.

We bespreken eerst de betekenis van meditatie, daarna leggen we uit hoe je meditatie kunt inzetten tegen teveel stress. Tot slot, leggen we verschillende meditatie oefeningen uit.

Wat is meditatie?

Het zweverige imago van meditatie is tegenwoordig achterhaald. Inmiddels hebben wetenschappers onderzoeken gedaan naar meditatie, zijn er speciale apps voor ontwikkeld, en bevelen psychologen, scholen en artsen meditatie vaak aan. Meditatie helpt je bij het tot rust komen in een voor velen steeds drukker wordend leven.

Meditatie is bekend van het hindoeïsme en boeddhisme, maar het komt in vele religies voor. Het christendom gebruikt bijvoorbeeld een vorm van meditatie, genaamd contemplatie.

Loslaten, accepteren en ontspannen

Mediatie is gericht op het leven in het moment, het loslaten van oordelen en te ontspannen. Door te mediteren leef je helemaal in het hier en nu en ben je niet onrustig in je hoofd. Je leert dingen te accepteren en te nemen zoals ze zijn. Je oordeelt niet meer direct over zaken, want dit is vaak verspilde moeite en energie. Door de focus op jezelf en het moment te leggen, neem je spanning en stress weg.

Basis meditatie

Ontspanning bereik je door bepaalde meditatie oefeningen te doen. Velen denken dat dit moeilijk is, of veel tijd kost. Echter, kun je zelf bepalen hoe je jouw oefeningen vormgeeft. Sinds kort zijn er apps ontwikkeld die je helpen bij het mediteren. Zelfs Spotify doet eraan! Ook geleide meditaties zijn fijn en gemakkelijk voor beginners.

De basis van meditatie oefeningen ligt bij de ademhaling en het stopzetten van je (pieker)gedachten. Hierdoor sluit je je even af van de drukke wereld en kom je tot jezelf. Als je ervaren bent in mediteren, kun je zelfs op drukke plekken helemaal zen zijn.

Meditatie heeft een helende werking. Meditatie helpt onder andere bij:

• gedachten loslaten
• concentratieproblemen
• hoofdpijn
• slaapproblemen
• piekeren
• wegnemen van spanning en stress
• zelfontplooiing
• rust geven aan lichaam en geest

Meditatie en stress

Ontspanning is vaak het beste medicijn tegen stress. Door meditatie kun je ontspannen. We leggen je hieronder uit hoe stress in je lichaam ontstaat en hoe je dit kunt verminderen door te mediteren.

Stress

Stress krijg je door je eigen gedachten. Bij stress zijn er bepaalde zaken in je leven die je niet als prettig ervaart, zoals drukte of zorgen. Als dit blijft malen in je hoofd en je hier geen prettig gevoel bij krijgt, reageert je lichaam hierop. Eerst zul je de stress ervaren als spanning in je lichaam. Dit kun je uiten in apart gedrag, zoals gefrustreerde reacties of vreemd rijgedrag. Bij veel stress kan de spanning ook gaan vastzitten in je lichaam en krijg je te maken met lichamelijke klachten. Deze neerwaartse spiraal wordt vaak versterkt door slaapproblemen en concentratieproblemen.

Niet iedereen hoeft stress te ervaren. Je kunt er immers voor kiezen om geen stress te hebben. Er zijn mensen met drukke levens, zorgen en andere moeilijkheden die geen of nauwelijks stress ervaren. Door op een goede manier om te gaan met stress, kun je ontspannen door het leven gaan. Hieronder leggen we uit hoe meditatie hierbij kan helpen.

Ontspanning door meditatie

Het is belangrijk af en toe te ontspannen. Vaak blijft het moeilijk om tijdens een moment van ontspanning, je ook daadwerkelijk te ontspannen en niet te denken. De belangrijkste doelen van meditatie zijn het stopzetten van je (pieker)gedachten en spanning uit je lichaam te verdrijven. Het is bewezen dat je brein en je welzijn positief veranderen door meditatie en het je creativiteit stimuleert. Door meditatie kun je je hoofd beter leegmaken, gedachten ordenen en loslaten.

Meditatie oefeningen

1. Concentratie-meditaties

Bij concentratie-meditaties ga je je concentreren op één ding, bijvoorbeeld je ademhaling. Zo kun je je gedachten even stoppen en rustig worden. Als je het punt van concentratie hebt bereikt, breng je de aandacht naar je lichaam. Je gaat je hele lichaam na om te voelen of er ergens spanning is en deze spanning neem je vervolgens weg. Als alle spanning uit het lichaam is, ontspan je volledig en denk je aan niets. Zodra je merkt dat je gedachten het weer overnemen, breng je je aandacht terug naar je ademhaling. De bodyscan is voor beginners een fijne meditatie.

2. Geleide meditaties

Bij geleide meditaties wordt de meditatie verteld door iemand anders. Dit kan op een cd of internet zijn of iemand in je omgeving die je vertelt wat je moet doen. Zo hoef je niet na te denken en kun je je volledig focussen op de stem die je hoort.

3. Inzichtmeditaties

Bij inzichtmeditaties begin je ook eerst met het concentreren en rustig worden. Bij deze vorm van meditatie zijn je gedachten welkom en ga je deze bestuderen zonder te oordelen. Pijn, angsten en piekergedachten mogen naar boven komen, zonder dat je er vervelende emoties bij hoeft te voelen. Je laat de gedachten daarna los met een diepe in- en uitademing.

4. Bewegingsmeditaties

Bij bewegingsmeditatie wordt de aandacht en focus gebracht naar het bewegen. Je kunt de meditatie bijvoorbeeld lopend of in een dansvorm toepassen. Bij deze vorm van meditatie ervaar je elke beweging heel bewust, waarbij je contact met de grond, je evenwicht en de druk van zwaartekracht op je lichaam een grote rol spelen. Deze oefening is goed om te aarden.

5. Ongerichte meditaties

De ongerichte meditatie is bedoeld om bewust in het moment te leven. Hierbij gaat het niet om het leegmaken van je geest, maar om te genieten. Dit kan door te aarden en te connecten met de natuur, muziek, dans en de omgeving in je op te nemen. Je kunt bijvoorbeeld op een plek even je ogen sluiten en in je opnemen wat je allemaal hoort, voelt of ruikt en daarna je ogen openen om bewust naar je omgeving te kijken.

Bekijk deze ontspanningsoefeningen voor tussendoor! Misschien is het wel iets voor jou.

Veelgestelde vragen over meditatie

Hoeveel tijd moet ik gemiddeld besteden aan mediteren?

Bij meditatie moet er niets. Meditatie is bedoeld om even weg te gaan van het moeten. Je kunt meditatie toepassen in je leven op jouw eigen manier. Vanaf een paar minuten per dag heeft meditatie al een positief effect. Je hoeft voor meditatie ook niet per sé naar een bos of je slaapkamer. Je kunt het overal toepassen, zelfs tijdens het zitten op je bureaustoel in je kantoor. Je past meditatie simpelweg al toe als je bewust waarneemt en denkt. Het is raadzaam om meditatie op vaste momenten te doen.

Hoe kan ik het beste beginnen met meditatie?

Het is belangrijk om te beseffen dat je ook voordat je begint met mediteren, je oordelen en verwachtingen het beste kunt uitschakelen. Verwacht geen wonderen en weet dat er geen regels zijn voor de juiste manier. Kies een fijne plek en moment waar je kunt mediteren. Het makkelijkst is om te starten met leidende meditatie, waarbij een stem je door de meditatie heen praat. Probeer verschillende vormen uit en kijk wat je het prettigst vindt en voor jou het beste werkt.