HSP/HSS en stress

5889

In twee eerdere blogs heb ik geschreven over HSP (High Sensitive Person) en stress. Echter onder de groep HSP hoort ook HSS (High Sensation Seeker), qua karaktereigenschap een tegenpool van HSP. Omdat deze karaktereigenschap HSP/HSS ook kan leiden tot veel stress, besteed ik er hier graag aandacht aan.

HSP of HSS?

Onder de groep van de ‘gemiddelde’ HSP heeft 70% behoefte aan een rustig en gelijkmatig leven, een gestructureerd leven met veel ruimte voor zichzelf voor het verwerken van indrukken, het rustzoekende type.

De andere 30% van de HSP groep heeft naast hoog gevoeligheid ook last van tegenovergestelde behoefte HSS: het spanning zoekende type die uitdagingen opzoekt. Hij verlang naar het leven beleven, meer zien, leren, intens ervaren. Hij wil absoluut niets missen. Hij houdt van avontuurlijke reizen en zijn bereid hiervoor fysieke, sociale, wettelijke en financiële risico’s te nemen. Hij mist echter ook hier de filter tussen de buitenwereld en zijn binnenwereld.

De hoog gevoeligheid (HSP) en de spanning zoeker (HSS) sluiten elkaar niet uit. Een en dezelfde persoon kan beide karaktereigenschappen hebben.

Voordeel van de combi HSP/HSS:

  • veelzijdig
  • hoog gevoelig bewustzijn in combinatie met een grote gedrevenheid

Nadeel van de combi HSP/HSS:

  • snel verveeld
  • snel geprikkeld
  • snel gejaagd en gestrest
  • snel vermoeid en/of van slag
  • hoge pieken, diepe dalen

Een HSP met HSS heeft dus een groot innerlijk conflict. Door zijn hoog gevoeligheid krijgt hij teveel triggers binnen en deze moeten eigenlijk in rust verwerkt worden, daartegenover staat hij wagenwijd open voor de wereld en wil er vooral niets van missen. Zowel bij hoog gevoeligheid als bij spanning zoeken wordt het filter gemist.

Een HSP/HSS vergt het uiterste van zichzelf, met één voet op het gas en met één voet op de rem.

In een overzicht wordt het duidelijk:

HSS HSP
Hoog gevoelig
  • Snel verveeld
  • Snel overprikkeld
  • Snel vermoeid, snel van slag
  • Een voet op de rem, een voet op het gaspedaal
  • Hoge pieken, diepe dalen
  • Sneller fysieke klachten
  • Sterk wilskrachtig
  • Rustig en beschouwelijk van aard
  • Houdt niet van risico’s en drukte
  • Sneller last van stress en spanning
  • Risico op stemmingswisselingen, depressie, angst
  • Gedetailleerde en subtielere waarneming
  • Zeer gevoelig voor kunst, muziek en natuur
Niet-hoog gevoelig
  • Nieuwsgierig en gedreven
  • Snel verveeld
  • Stoort zich niet snel aan details
  • Niet erg nieuwsgierig
  • Niet impulsief of gedreven
  • Leeft het leven zoals het komt

Is een HSP en/of HSS dan gek?

Een HSP en/of HSS is niet gek, raar, naïef of ongewoon. Omdat een HSP/HSS zich iets extraverter gedraagt dan een HSP en een open en spontane houding ten opzichte van zijn omgeving, geeft hij de indruk erg zelfverzekerd te zijn en gelooft niemand dat hij in feite erg onzeker is. En dat naast het feit dat een HSP/HSS meer durft dan een ‘gemiddelde’ HSP doet of durft, hij pakt het een na het ander op en altijd op zoek naar de uiterste grens.

Wat heeft een HSS nodig?

Balans en structuur… En dat is nu juist moeilijk voor een HSP/HSS. Balans en structuur staan al snel voor verveling en saai. Hij is altijd druk druk druk, wil het ieder naar de zin maken maar heeft geen tijd, zelfs geen tijd om te leven…

Structuur houdt in: regeltjes. Een HSP/HSS houdt niet van regeltjes. Regeltjes zijn saai. Er zijn zoveel leuke dingen om zonder regeltjes te doen, veel te veel leuke dingen!

Waar een HSP en/of HSS mee worstelt

Wat het grote probleem is bij HSP/HSS’s: ze nemen te weinig tijd voor zichzelf om de prikkels te verwerken en bij zichzelf te blijven. Het ‘moeten’-lijstje gaat voor en ze gaan maar door en door, dit vreet energie. Hierdoor ontstaat het gevaar dat ze zichzelf uithollen, uitputten en stress en daarna een burn-out is dan een feit.

Naast inspanning, naast het opnemen van fysieke, mentale, emotionele prikkels heeft lichaam en geest ook ontspanning nodig. Ontspanning geeft energie, fysieke, mentale, emotionele rust. Structuur blijft een lastig iets voor een HSP/HSS. Toch geeft het veel voordelen.

Belangrijk:

  • Hoog gevoeligheid is niet hetzelfde als introversie (waarover in een latere blog meer)
  • Hoog gevoeligheid staat niet voor verlegenheid
  • HSP/HSS is een karaktertrek. Zowel introversie en verlegenheid zijn aanpassingsstrategieën ontstaan onder bepaalde omstandigheden, in bepaalde situaties en geen karaktertrek.
  • Een HSP is wel sneller verlegen of angstiger dan minder gevoelige mensen, maar daar heeft hij meestal wel (weer) een strategie voor!
Vorig artikelZo kun je optimaal genieten van je vakantie
Volgend artikelGestrest door de straling van je smartphone?
Jeminka van Rieck
Jeminka van Rieck studeerde onder meer psychologie (HBO Arbeid & Organisatie) en Stressmanagement CCC. Ze heeft samen met haar man Anton Oolthuis, mediator, een eigen bedrijf. Met de combinatie Stressmanagement en Mediation geven ze particulieren en bedrijven intra- en interpersoonlijke voorlichting en begeleiding op gebied van stressmanagement, (arbeids)conflicten, ziekteverzuim, (preventie van) stress en burn-out. Voor meer informatie: www.anawenta.nl.