Een halve eeuw geleden wist iedereen dat ieder huisje nu eenmaal een kruisje heeft en dat je daar maar mee te dealen had. Tegenwoordig heerst het idee dat gelukkig zijn, de normale staat van zijn is. En als je je niet gelukkig voelt, is er dus iets mis. Je krijgt het idee dat jij pech hebt, dat jou de verkeerde dingen overkomen, of je gaat denken dat je iets fout doet. Dat levert je bovenop dat ongelukkige gevoel, ook nog stress op.
Psychiaters en psychologen benadrukken dat we weer moeten leren inzien en accepteren dat het leven niet altijd rozengeur en maneschijn is. Mindfulnesstrainers zeggen: ‘Probeer de neiging om te willen dat het anders is achter je te laten, accepteer dat het is zoals het is.’
Shit happens. Als je accepteert het een normale gang van zaken is dat er ook ellende op je pad komt, dan is het negatieve effect ervan op je gevoel minder groot.
Ziekte, dood en andere tegenslagen horen gewoonweg bij het leven. Dus horen ook verdriet, woede en andere onprettige emoties bij het leven.
Het niet mogelijk, niet nodig en uiteindelijk zelfs niet wenselijk om altijd maar vrolijk en blij te zijn. Het gaat om evenwicht. De kunst is om niet in negativiteit te blijven hangen.
Kijk naar je minder prettige emoties. Komen ze voort uit belangrijke, serieuze tegenslagen in je leven, stop ze dan niet weg. De truc is om niet uit alle macht te willen dat het negatieve gevoel verdwijnt – dat helpt sowieso niet – maar om te accepteren dat het er is en dat het er MAG zijn. Schenk er aandacht aan. Maar doe dat op een gecontroleerde manier, zodat je er niet door opgeslurpt wordt.
Als ik me rot, onrustig, boos, gestrest of verdrietig voel, heb ik daar ’s nachts vaak het meeste last van. Zulke emoties kunnen je uit je slaap houden. Zelf probeerde ik dat in het verleden te bestrijden met ademhalings- en andere ontspanningsoefeningen of door, net als mijn oma, schaapjes te tellen. Als de problemen niet zo groot zijn, werkt dat prima, maar als het écht goed mis is, blijkt afleiding geen goede strategie.
Een psycholoog leerde me het anders aan te pakken, voor mij was dat een eyeopener:
In plaats van afleiding of ontspanning te zoeken, kreeg ik de opdracht om naar het nare gevoel toe te gaan, om te luisteren naar mijn gevoel en te voelen wat er in mijn lichaam gebeurde.
Ik moest me focussen op wat ik voelde in mijn lijf, in plaats van op mijn gedachten (die toch alleen maar in een kringetje konden ronddraaien.)
Wanneer je je volledige aandacht aan je gevoel geeft en accepteert dat het er is, dan verhevigt het gevoel eerst, maar daarna zwakt het af.
Tijdens en vlak na mijn burn-out, had ik last van een heftig gevoel van onrust. Het werd veroorzaakt door allerlei negatieve gedachten, maar het manifesteerde zich in mijn lijf, als een kolkende massa in de borst. Toen ik me op dat gevoel focuste, breidde het zich uit naar mijn maag en buik, waarin het heen en weer leek te zwiepen.
Mijn therapeut vroeg me te beschrijven wat ik precies voelde, dus moest ik daar met mijn verstand woorden voor zien te vinden; een prima manier om je gedachten te laten focussen op je gevoel en om andere gedachten op afstand te houden.
Ze spoorde me aan om nog verder in het gevoel van onrust te kruipen. Het gevoel werd nog heftiger, maar tot mijn verbazing werd na een tijdje mijn ademhaling als vanzelf rustiger en zwakte ook de onrust af. Het was een gekke gewaarwording, maar de aanpak werkte. Dus ik herhaal dit nu thuis, als dat nodig is. Het is niet bepaald een pretje, maar ik constateer keer op keer dat het helpt.
Als je depressief, boos, gespannen of eenzaam bent, kun je met jezelf afspreken om daar bewust aandacht aan te besteden en te voelen wat er in je leeft. Stel vooraf een tijdslimiet, van bijvoorbeeld vijftien minuten. Zet er daarna nadrukkelijk een punt achter. Genoeg voor vandaag. Daarna is het tijd om te focussen op wat er wel positief is.
Doe je dat overdag op die manier, neemt de kans dat je er ’s nachts wakker van ligt af. Acceptatie is in dit proces van groot belang. Alleen al het besef dat het leven moeilijk kan zijn, maar dat dat normaal is, helpt.
Zo doe je het:
- Ga zitten of liggen op een plek waar je je veilig voelt en waar je niet gestoord zult worden. Sluit je ogen.
- Ga met je volledige aandacht naar het negatieve gevoel. Voel wat er gebeurt in je lijf.
- Waarschijnlijk dringen zich allerlei gedachten aan je op. Probeer ze opzij te zetten, bedenk dat het maar gedachten zijn. Het gaat nu om je gevoel.
- Ga naar je gevoel toe, ook al ga je je daardoor nog rotter voelen. Probeer het zo goed en diep mogelijk te voelen.
- Telkens opnieuw zullen er gedachten komen waardoor je de concentratie op je gevoel verliest. Roep jezelf telkens opnieuw mild tot de orde: stuur je gedachten weg en focus op wat je voelt. En het geeft niet dat het gevoel daardoor opvlamt.
- Aanvaard het, probeer niet te willen dat het negatieve gevoel er niet is, sterker nog, het mag er zijn. Na enige tijd zal de hevigheid ervan afnemen en ga je je weer beter voelen.
Pas ervoor op dat je er niet teveel op gericht bent om het negatieve gevoel te accepteren omdat je je daarna beter zult voelen, dan werkt het niet. Je bent dan niet bezig met de werkelijke acceptatie, maar met de oplossing. Werkelijk accepteren dat negatieve ervaringen en gevoelens bij het leven horen, brengt je wel verder.
Doe de gratis cursus positief denken op www.maakjeeigenhappyboek.nl. Het is geen moeilijke training, maar een leuke, luchtige manier om positiever te leren denken. Jouw digitale Happyboek kost niets. Wil je je eigen Happyboek laten printen, dan krijg je als bezoeker van deze site 5 euro korting met de code STRESSPLEIN (van €32,95 voor €27,95).
