Veel mensen snappen niet wat een burn-out nu eigenlijk is en vinden het een vaag begrip. Dat schept verwarring als je zelf een burn-out hebt. Maar ook voor jouw omgeving kan een burn-out lastig zijn om te begrijpen. Dit kan tot onbegrip leiden naar jezelf en anderen toe. Want hoe leg je uit hoe je je voelt en welke gevolgen dit voor je heeft?
Na een tijd ziek thuis te zijn geweest kom je weer op je werk. Er valt een stilte als je binnen loopt. Veel collega’s durven helemaal niets te zeggen en ontwijken je. Anderen vragen of je weer hersteld bent van je inzinking, terwijl dat totaal iets anders is. Of ze zeggen: “Ja hoor, ik snap het helemaal, ik ben soms ook zo moe”. Terwijl er toch echt een heel groot verschil zit tussen een keertje moe zijn of een burn-out. Je merkt dat veel collega’s niet weten hoe je met jouw ziekte om moeten gaan.
Je hebt niet alleen te maken met je eigen acceptatie dat je een burn-out hebt. Maar ook met hoe jouw omgeving erop reageert. Je voelt je een aansteller terwijl je toch echt serieuze klachten hebt. Omdat je toch ‘normaal’ wilt doen, neem je je klachten niet serieus en ga je telkens over je grenzen waardoor het steeds erger wordt.
Wetenschappers van het Donders Instituut in Nijmegen, onderdeel van de Radboud Universiteit, zijn erin geslaagd burn-out aan te tonen in de hersenen van patiënten. Daarmee is voor het eerst een burn-out aantoonbaar gemaakt op grond van objectieve gegevens. Bij een burn-out ben je tot op cel niveau opgebrand, dit is echter nooit eerder wetenschappelijk aantoonbaar geweest en daarom noemt de universiteit het een doorbraak.
Het is belangrijk dat je jezelf en jouw klachten serieus neemt. Zodra je je kop in het zand steekt en net doet of er niets aan de hand is wordt het probleem alleen maar erger. Er is geen reden om je te schamen voor een burn-out. Want juist de mensen die de dingen goed willen doen, erg betrokken zijn en veel voor anderen over hebben, krijgen een burn-out.
De Nijmeegse onderzoekers lieten proefpersonen hun ogen openen en sluiten in ontspannen toestand en maakten daarbij opnames van hun hersenactiviteit. Het hersenpatroon van burn-out patiënten vertoonde duidelijk minder pieken. Volgens de wetenschappers betekent dat dat die persoon een mindere bereidheid of mogelijkheid heeft om zich mentaal in te spannen. Ook andere hersenonderzoeken toonden aan dat degenen met burn-out vlakker reageerden en minder hersenactiviteit lieten zien.
Doordat een burn-out niet overal als een officiële aandoening wordt gezien, loop je het risico om het zelf niet serieus te nemen. Of dat je omgeving het niet serieus neemt. In de Verenigde Staten bestaat een burn-out bijvoorbeeld officieel niet. In Nederland heeft naar schatting 5 procent van het ziekteverzuim op het werk te maken met burn-out. Van die groep blijft de helft zeer lang afwezig. Sommige mensen komen nooit meer op het oude werkniveau terug.
5 tips om te herstellen van een burn-out
- Accepteer zelf dat je een burn-out hebt;
- Hierdoor wordt het eenvoudiger om ook de stappen te nemen die nodig zijn om er weer uit te komen;
- Wees zowel met jezelf als met jouw omgeving geduldig. Geef je omgeving voorlichting over burn-out zodat ze je beter begrijpen;;
- Accepteer dat mensen die verder weg staan het misschien niet begrijpen. Je hebt niet de goedkeuring van de hele wereld om ziek te kunnen zijn;
- Focus je op je eigen herstel en niet op wat anderen vinden.
Een klant van mij kwam na een periode ziek thuis te zijn geweest weer op het werk om weer op therapie basis te beginnen. Als hij door de gang liep werd hij door sommige collega’s met de nek aan gekeken. Ook bij de koffieautomaat werd het ineens erg stil als hij er aan kwam lopen. Sommige collega’s spraken hem wel aan en dan kon hij heel emotioneel worden. Omdat hij zich schaamde voor zijn situatie. Maar ook omdat hij duidelijk merkte dat ze totaal niet begrepen wat er met hem aan de hand was. We bespraken dat het belangrijkste is hoe je er zelf in staat. Dat veel mensen niet weten wat een bun-out is en het dus niet begrijpen. Dat je dan de keuze hebt om ze dit uit te leggen of het te laten. Het belangrijkste was dat hij zich hierdoor niet langer van de wijs liet brengen en daardoor meer zelfvertrouwen kreeg. En zich richtte op het weer op arbeidstherapie basis aan het werk te gaan.
Kortom neem jouw burn-out serieus, ook als anderen dat niet doen. Volgens neurowetenschapper Gilles van Luijtelaar is verder onderzoek onder grotere groepen proefpersonen nodig. En hij twijfelt er niet aan dat burn-out vanaf nu overal een erkende aandoening zal zijn. Dus geef je omgeving informatie over een burn-out. Accepteer dat er altijd mensen kunnen zijn die jouw burn-out niet begrijpen. Het belangrijkste is dat je je focust op jouw herstel. Want als je net doet of er niets aan de hand is doe je jezelf tekort omdat je niet die stappen neemt om te herstellen. Waardoor je onnodig lang last hebt van de burn-out.
