10 stappen om jezelf beter te leren kennen

5428

Veel mensen zijn ongelukkig omdat de kloof tussen wat iemand is en wat iemand wil zijn te groot is. Als je iets wilt worden waarvoor je niet de capaciteiten hebt, als je iemand wilt zijn die je niet bent, word je niet gelukkig. Doe jezelf een plezier en neem afscheid van onrealistische dromen die voor onnodige stress en negativiteit zorgen.

Accepteer de realiteit van je situatie. Accepteer dat je bepaalde kwaliteiten en talenten niet hebt en richt je op wat je wél kunt en wat je wél hebt.

Focus op het positieve en wees tevreden met wie je bent. Zonder een gezond gevoel van eigenwaarde is het niet mogelijk om je fijn te voelen.

Tussen gelukkig zijn en een gezond gevoel van eigenwaarde bestaat een nauw verband. Het bepaalt je tevredenheid over je huidige leven. Het is bovendien van grote invloed op hoe je naar de toekomst kijkt.

Wanneer je niet tevreden bent over jezelf en je huidige situatie, kijk je mogelijk met weinig vertrouwen en misschien zelfs met angst naar de toekomst.

Ben je echter content met jezelf en wat je bereikt hebt, dan is de kans groot dat je verwacht dat jij de positieve én negatieve uitdagingen die de toekomst voor jou in petto heeft, aankunt. Dankzij die verwachting zie je de toekomst met vertrouwen tegemoet. En dat heeft een groot, positief effect op je algehele gevoel van welbevinden in het heden.

Tevreden zijn met het leven, is voor de meeste mensen echter niet gemakkelijk. Je zult om te beginnen moeten stoppen met je te spiegelen aan anderen. Vaak kijken we naar mensen die het in onze ogen goed doen en alles dik voor elkaar lijken te hebben. We denken vaak dat, als we er maar hard genoeg voor werken, we hetzelfde kunnen bereiken. Maar ieder mens is uniek, ieder mens heeft zijn eigen capaciteiten, kwaliteiten en beperkingen.

Een belangrijk, maar vaak vergeten, aspect, is dat we ook niet allemaal dezelfde hoeveelheid energie hebben. Velen lopen zichzelf in de huidge, veeleisende maatschappij voorbij en hebben last van stress. Stress vreet energie.

Houd, bij de acceptatie van wie je bent, dus niet alleen rekening met je capaciteiten en dromen, maar ook met de hoeveelheid energie die je (op dat moment) hebt.

Klopt jouw zelfbeeld?

Neem echt de tijd om na te denken over wie jij, diep vanbinnen, bent en wat je werkelijk wilt. Uit ervaring kan ik je zeggen dat je vaak verder moet kijken dan je neus lang is.

Dat ontdekte ik bij mijn burn-out. Mijn verstand zei dat ik ziek geworden was omdat ik zo’n harde werker ben; ik meende mezelf over de kling te hebben gejaagd doordat ik te hoge eisen aan mezelf had gesteld, eisen die niet (meer) bij mij pasten. Dat klopte ook, maar achter die conclusie lag nog een andere waarheid. Van je emoties kun je in dat opzicht veel leren. Mijn emoties vertelden me een uitgebreider verhaal dan mijn verstand.

Tijdens mijn burn out noteerde ik in op een bepaald moment:

Ik moet van mijn overdreven arbeidsethos af zien te komen. Als ik verzuim omdat ik ziek ben, als ik op tijd naar huis ga of als ik vrij neem, voel ik me schuldig. Ik ben bang voor het oordeel van mijn collega’s en directeur. Thuis kan ik me ook moeilijk ontspannen. Ik heb steeds het gevoel dat ik iets zou moeten doen (huishoudelijk werk, schrijven, vrijwilligerswerk, studeren of een ander project dat ik mezelf heb opgedragen). Maar ik ben vaak te moe om datgene te doen dat ik van mezelf moet en ga op de bank voor de tv liggen. Daar voel ik me dan weer schuldig over; ik voel mezelf dan waardeloos.’

TeveelHooiIk had dus niet teveel hooi op mijn vork genomen omdat ik van nature zo’n harde werker ben, maar vooral omdat ik in de ogen van derden een goed presterende en harde werker wilde zijn, en omdat ik me schuldig voelde zodra ik de teugels liet vieren. Als ik íets leuks voor mezelf deed, was ik bang dat ik anderen teleurstelde. Om niet geplaagd te worden door schuldgevoel, deed ik dus dat waarvan ik dacht dat anderen wilden dat ik het deed. Ik vond belangrijker wat anderen over mij dachten, dan dat ik werkelijk mijzelf was.

De oplossing

De oplossing was dus ook niet gelegen in simpelweg minder hard werken. Ik moest aan de slag met mezelf en mijn zelfbeeld. En ik moest mezelf accepteren zoals ik ben. Daar hoorde bij dat ik erkende dat ik minder hard en veel kón (en diep vanbinnen eigenlijk ook wílde) werken dan ik deed, en dat ik meer rust nodig had en tijd om andere dingen te doen.

Velen leiden een leven dat te veel gedreven wordt door de wens om het in de ogen van anderen goed te doen. Houd op met pleasen. Houd op te willen zijn wie je denkt te moeten zijn en wees wie je bent.

10 stappen om jezelf beter te leren kennen

  1. Trek jezelf regelmatig terug op een plek waar je je prettig voelt en waar je niet bang bent gestoord te worden tijdens het vraag- en antwoordspel dat je met jezelf gaat spelen.
  2. Neem eerst even de tijd om te ontspannen (bijvoorbeeld door te focussen op je ademhaling).
  3. Vraag dan aan jezelf hoe je je voelt en probeer het antwoord van je innerlijke stem, die meestal overschreeuwd wordt door de waan van de dag, te horen.
  4. Vraag waar je op dat moment blij mee bent en waarmee niet.
  5. Vraag jezelf wat je wilt in dit leven. Wat is belangrijk voor je, wat maakt je blij, wat kan jouw leven zin geven?
  6. Beken aan jezelf waar je goed in bent en waarin niet.
  7. Vraag je af of jouw positieve kwaliteiten voldoende benut worden. Zo niet, wat zou je daaraan kunnen veranderen?
  8. Denk na of anderen jou zien zoals je bent, of doe je jezelf anders voor (sterker, meegaander, aardiger of juist minder aardig, etc.)? Is dat laatste het geval, besluit te proberen in gezelschap meer jezelf te zijn.
  9. Luister bij de antwoorden die uit jouw binnenste komen niet alleen naar je verstand, maar zeker ook naar je gevoel. Jouw gevoel kan je vaak meer vertellen over wie je bent en wat je wilt, dan je verstand.
  10. Neem in de regel echter geen impulsieve beslissingen met vergaande consequenties, uitsluitend afgaand op je gevoel. Luister bij het maken van plannen voor verandering net zozeer naar je verstand als naar je gevoel, probeer daartussen een middenweg te vinden.

Je hoeft jezelf niet per se telkens al deze vragen te stellen. Je kunt je per keer ook op een onderdeel ervan focussen. Maar hoe je het ook aanpakt, neem geen genoegen met uitsluitend de eerste antwoorden die bij je opkomen. Misschien zijn er meerdere antwoorden mogelijk en misschien ligt de waarheid over wie je bent wat dieper onder de oppervlakte verscholen. Daarom is het aan te raden regelmatig zo’n moment voor jezelf te nemen. Dat hoeft geen uren te duren. Regelmatig een kwartier of half uur kan volstaan. Op den duur leer je jezelf echt beter kennen.

Aanvaard je goede én zeker ook je minder goede kwaliteiten, maar focus op het positieve. Jezelf accepteren betekent overigens niet dat er geen rumte mag zijn voor verbetering. Het kan bijvoorbeeld een goed voornemen zijn om je sterke kanten verder te ontwikkelen.

Onderzoek dus wie je werkelijk bent en wat je werkelijk wilt, maar ook wat je werkelijk kunt. Accepteer de uitkomst en stem daar je huidige leven en je toekomstplannen op af. De kans is dan veel groter dat je tevreden zult zijn over jezelf en wat je bereikt hebt. Dat zijn onmisbare ingrediënten voor een leven met minder stress en meer geluk.

Doe de gratis cursus positief denken op www.maakjeeigenhappyboek.nl. Het is geen moeilijke training, maar een leuke, luchtige manier om positiever te leren denken. Jouw digitale Happyboek kost niets. Wil je je eigen Happyboek laten printen, dan krijg je als bezoeker van deze site 5 euro korting met de code STRESSPLEIN (van €32,95 voor €27,95).

Vorig artikelMantelzorg en stress: oorzaken en oplossingen
Volgend artikel9 tips om minder te piekeren en meer te genieten
Femmy ten Cate is journalist (was o.a. 20 jaar hoofdredacteur van het grootste tuintijdschrift van Nederland, Groei & Bloei). Na een burn-out schreef zij het aantrekkelijk geïllustreerde en inspirerende boek RESET JEZELF. Het is verkrijgbaar bij de boekhandel, of ga voor meer informatie erover en thuisbezorging ervan (voor E 19.95) naar www.maakjeeigenhappyboek.nl.