Hulp vragen is lastig. Ook ik heb daar moeite mee. Zou het iets uit onze cultuur zijn? Wellicht. De meeste van ons zijn opgevoed om heel zelfstandig te kunnen zijn. Wat je zelf kan doen, doe je zelf.
Kinderen doen het anders, zij kunnen nog goed (hulp) vragen, orders uitdelen en de baas spelen. Goede eigenschappen voor later zou je denken. Toch wordt door de omgeving al snel duidelijk gemaakt dat je het eerst zelf moet proberen en dat je anders moet praten tegen mensen. Eigenlijk best jammer, want later als volwassene kun je veel aan deze eigenschappen hebben. Veel volwassenen gaan dan weer naar trainingen om te leren delegeren, assertief te zijn of om grenzen te stellen.
Wanneer je stress hebt of het niet lekker loopt in je werk of leven, wordt je geconfronteerd met je eigen gedrag wat niet meer werkt. Voordat de stap genomen wordt om (professionele) hulp te vragen zijn er vaak diverse gedragspatronen mensen tegenhouden om écht die stap te zetten en er iets aan veranderen. Je kunt het ook smoezen of excuses noemen. Het is een vorm van struisvogelpolitiek want het lost écht niets op totdat je het echte probleem aanpakt. In de spiegel kijken en je gedrag veranderen. Enkele redenen die ik vaak te horen krijg zijn deze:
- Ik probeer het eerst zelf. We zijn gewend om zoveel mogelijk zelf te doen. Hulp vragen vinden we lastig en meestal willen we het zelf gewoon eens proberen. En nog eens, en nog eens…. En we blijven in en cirkeltje lopen. Einstein zei het al: ‘Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg’. Natuurlijk kun je veel zelf en dat is fijn. Alleen zelf heb je ook blinde vlekken en een gekleurd zelfbeeld. Het kan lastig zijn om je sterke kanten te zien of juist je minder goede kanten onder ogen zien. Hoe dan ook, het beeld wat je van jezelf hebt is vaak vertekend. Dat maakt het ook lastig om zelf dingen te veranderen. Met hulp gaat dit vaak grondiger en sneller.
- Het kost geld. Natuurlijk kost het inschakelen van een professional geld. Een belangrijkere vraag is: Wat krijg je ervoor terug? En interessant is ook de vraag: wat kost het je als je zo blijft doorgaan?
- Ik heb vrienden met wie ik goed kan praten. Een goed sociaal vangnet is een belangrijke factor in het reduceren van stress. We zijn nou eenmaal sociale wezens. Alleen een vriend is geen coach. Een vriend heeft ook een gekleurd beeld van jou. Hij of zij steunt je wellicht en leeft met je mee. Maar je helpen om écht een probleem aan te pakken, dat doen vrienden niet.
- Het gaat wel over. Dat is ons van jongs af aan ingepeperd. Mijn oma zei altijd: het gaat wel over voordat je een jongetje bent. Deze overtuiging kan diep zitten. Jarenlang heb ik van vakantie naar vakantie gewerkt. Even doorbijten, straks is het weer rustig en gaat het over. Het is maar tijdelijk. Alleen, er komt elke keer weer wat. En je vergt een hoop van je lichaam en uithoudingsvermogen. Het is niet voor niets dat veel mensen de eerste week van de vakantie ziek worden of heel onrustig zijn.
- Het valt nu best mee, ik heb nog nergens last van. Veel mensen die een burn out hebben gehad hebben deze vorm van ontkenning gehad. Het sluipt erin, even schouders eronder en door blijven gaan. Eén van de problemen bij mensen met veel stress of burn out is dat ze weinig contact hebben met hun lichaam en vooral in hun hoofd bezig zijn. Door allerlei hormonen in je lijf voel je de vermoeidheid ook minder wanneer je maar blijft doorgaan. Misschien valt het ook mee, misschien ook niet. Wees in elk geval eerlijk naar jezelf en neem de signalen van je lichaam serieus voordat het niet meer meevalt en de weg terug vele malen moeilijker is. In een vroeg stadium valt er nog veel schade te beperken.
Heb je écht last van stress, kijk dan eens in de spiegel en onderzoek jouw eigen overtuigingen om er niets aan te doen. Waarom laat jij de stress voortduren? Welk voordeel behaal je hiermee? Waarom vraag jij geen hulp? Waarom steek jij je hoofd in het zand? Waar ben je bang voor?
Stress is niet iets wat vanzelf weggaat. Misschien tijdelijk. Maar als jij er niet van leert en iets aan jouw gedragspatronen veranderd, is het zeer waarschijnlijk dat het op een ander moment terugkomt totdat je er écht van geleerd hebt.
