Ik heb geleerd om me in het leven telkens weer te verwonderen. Zo ook de afgelopen week, waarin volop aandacht was voor het fenomeen werkstress. Nu moet ik toegeven dat ik niet alle krantenberichten en televisie- en radio-uitzendingen heb gelezen of gevolgd, gewoonweg omdat het te veel was, maar van wat ik wél heb gezien liet de kwaliteit te wensen over. Soms was het zelfs te gênant voor woorden.
Het is een publiek geheim dat politici, en in het algemeen mensen met status en geld, niet uitblinken in invoelend vermogen. In DWDD liet minister Asscher doorschemeren dat hij in korte broek in de krochten van de Tweede Kamer aan spinning doet. Dat was in de context van de stressweek ook de kern van zijn boodschap: als je last hebt van overmatige stress, dan moet je gaan bewegen. Als voorbeeld haalde hij Leontien van Moorsel aan, die tijdens haar sportcarrière ten prooi viel aan burn-out, maar fietsend in de hal van station Utrecht het volk liet zien dat bewegen goed voor je is. Een contradictio in terminus, want zover ik weet werd de chronische prestatiedruk en de immense inspanning haar fataal.
De minister haalde daarna terecht aan dat een leuke werkkring, een plek waar mensen prettig en op een professionele manier met elkaar omgaan, niet alleen belangrijk is voor het individuele welzijn, maar ook bijdraagt aan werkplezier. Die opmerking deed me denken aan een recent onderzoek naar pestgedrag op het werk, waaraan tallozen ten onder gaan en ernstige gezondheidsklachten oplevert.
Chiel Beelen was gast aan tafel. Hij betrok Janine Jansen, violiste van eigen bodem, tegen haar zin bij het gesprek door haar te vragen hoe zij haar burn-out had overwonnen, op een toon alsof ze iets kon winnen als ze de gouden tip zou onthullen en de zieke kijker er zijn voordeel mee kon doen. De pijnlijke stilte die volgde, een tijdje boven tafel hing en doorsneden werd door het hakkelende ongemak van de wereldberoemde muzikante die opbiechtte geen idee te hebben wat haar destijds geholpen heeft om uit haar depressie te geraken, vond ik treffend. Dát piepkleine moment, en het relaas van ervaringsdeskundigen in diverse kranten, maakte het gesprek met minister Asscher en al die andere kopstukken op radio en televisie overbodig en onnodig verwarrend.
Later die week bedacht ik me dat niemand mij had benaderd om toelichting of deskundig advies te geven, over mijn visie rondom burn-out en wat de mens kan doen om zich te verweren tegen werkstress. Ook ben ik niet benaderd om commentaar te leveren op twee hoogleraren in Trouw, deskundigen op het gebied van werkstress notabene, die in hoofdzaak pleiten voor flexibele arbeidstijden en aanpassingen in het takenpakket en zogezegd mindfulness symptoombestrijding vinden.
Ik heb ook geleerd om tussen de regels door te lezen, naar wat er niet gezegd is. De week van de werkstress zit er op. Nu weer gewoon, naar de orde van alledag.
