Werkstress laat je niet los. Zo zat ik afgelopen weekend in de sauna en sloeg tussen twee zweetsessies door de krant open die de actieweek van de overheidscampagne Check je werkstress aftrapte onder de dikgedrukte kop ‘Stressverzuim kost bedrijven miljarden’.
Inhoudsopgave
De BV Nederland is ziek door werkstress
Naast dat een klinisch lijstje opsomt dat 870.000 werknemers in Nederland momenteel kampen met burn-out klachten en meer vrouwen dan mannen last hebben van te hoge werkdruk, is er sinds de publicatie van mijn boek weinig nieuws onder de zon. Opmerkelijk in het artikel vind ik het verschil dat gemaakt wordt tussen gewoon (wit) en psychisch (ook wit, of toch grijs?) ziekteverzuim, maar daar wil ik het nu niet over hebben. De BV Nederland is ziek, en aangevoerd door minister Asscher wil politiek Den Haag dat iedereen met plezier naar zijn werk gaat en gezond huiswaarts keert. Maar als je weet dat veruit de meeste werknemers arbeid als vervelend, verplicht en zinloos ervaart, dan kun je als bedrijf proberen om werk anders te organiseren en als politiek het werkstressprobleem beheersbaar te maken, maar is gelijktijdig een grondige analyse van de huidige werkende mens noodzakelijk.
In het kader van Het Nieuwe Werken wijst onderzoek door TNO uit dat flexplekken, flexwerken, job crafting en jobflirts de gemiddelde werknemer alleen maar ongelukkiger maakt. De immer bereikbare, multitaskende liefst autonome arbeidskracht die in de avonduren doorwerkt levert extra stress op, waarbij opeenvolgende recessies en baanbehoud een belangrijke rol spelen. De verwachtingen van de politiek en werkgevers – iedereen gelukkiger en productiever – wordt al een tijdje ingehaald door de realiteit.
Jiskefet
Een paar werkstress weetjes: twee derde van de werknemers heeft behoefte aan structuur en snakt naar een minder transparante, vaste werkplek in een Jiskefet-achtige omgeving. Door thuiswerk neemt de binding met het bedrijf af en daarmee de kwaliteit van werk. Het gros van de werknemers is helemaal niet flexibel en willen helemaal niet autonoom zijn. Vrouwen zijn socialer, werken graag samen en bekommeren zich meer dan mannen om de beslommeringen van het gezin, waardoor ze vaker ten prooi vallen aan chronische stress en burn-out. De meeste slachtoffers van burn-out zijn dertigers en veertigers. Burn-out gaat naast ervaren werkdruk veelal gepaard met ingrijpende gebeurtenissen of opgelopen trauma. Een groot deel van de managers, leidinggevenden en andere medewerkers weten zich geen raad met hun vrije tijd, bewegen te weinig en nemen het slechtste voedsel tot zich. Wat dat betreft is de boodschap van Asscher om toekomstige gepensioneerden door te laten werken niet geheel verkeerd, hoewel nog te bezien valt welke consequenties daar aanhangen, maar dat terzijde.
Anders denken
Ik heb het weleens eerder aangehaald, maar het stressfenomeen is een kamer waar talloze deuren op uitkomen. Wanneer het gaat over overmatige werkstress op de werkvloer, dan zijn tal van economische en organisatorische oorzaken aan te wijzen. Het is goed te lezen dat in diverse bedrijven alarmbellen zijn gaan rinkelen en actie ondernomen wordt om het tij te keren door aanpassingen in het werk te proberen en coachingstrajecten uit te zetten. Maar zij kunnen het niet alleen.