Ik een burn-out? Ondanks dat ruim 36 % van de werknemers aangeven vaak tot altijd te maken te hebben met een hectische werksituatie is dat toch niet op mij van toepassing?
Iets wat stress oplevert. Stress kán heel functioneel zijn op je werk, zeker als je net die deadline moet halen. De ontlading achteraf geeft een extra boost en fijn gevoel. Maar heb je constant een té hoog stressniveau, dan vreet het je langzaam op. Je hebt geen rust in jezelf. Je bent moe, chaotisch, kunt je steeds moeilijker concentreren en hebt geen aandacht meer voor anderen. Je barst regelmatig in tranen uit of wordt om het minste of geringste kwaad. Heb ik een burn-out?
Mijn lijf trok aan de noodrem
Ook ik vond nooit rust in mezelf. Ik haastte me van afspraak naar afspraak en van mijn baan naar mijn bed. Het weekend haalde week na week net genoeg druk van de ketel om weer door te kunnen. Vaak keek ik op zondagavond enorm op tegen de werkweek die ging komen. Door alle stress brokkelde ik beetje bij beetje af en verdween. Mijn lijf trok aan de noodrem. Ik had mezelf langdurig overbelast en kwam drie jaar geleden als 26 jarige thuis te zitten met een burn-out. Ik een burn-out? In eerste instantie kon ik niet accepteren dat mij dat moest overkomen. Ik kende mezelf als een ambitieuze, gedreven en actieve meid vol dromen voor wie de wereld aan haar voeten lag. Op mijn werk was ik de jongste van het stel dus ik wilde koste wat kost laten zien wat ik in huis had. ‘Play hard, work hard’ was mijn mantra. Mijn prestaties koppelde ik aan mijn eigenwaarde. Het liefste wilde ik door iedereen leuk, goed en slim gevonden worden, dus paste ik me altijd aan aan de wensen en eisen van anderen. Ik was constant op zoek naar erkenning en waardering waardoor ik nog harder ging werken, in de hoop gezien te worden. Ik had totaal geen regie meer over mijn eigen leven maar was verslaafd geraakt aan mijn werk. Dat brak me op.
Handelingen die voorheen gewoon waren zoals boodschappen doen, naar een feestje gaan of bellen met een vriendin lukten tijdens mijn burn-out niet meer. Ik was angstig, kreeg paniekaanvallen, hartkloppingen en meer. Ik had mijn lijf en mijn gedachten niet meer onder controle. Mijn zelfvertrouwen was helemaal verdwenen. Hoe was het mogelijk dat ik ineens niets meer kon terwijl ik maanden daarvoor nog alles kon? Ik was teleurgesteld in mezelf en voelde me down. Ik wist niet meer wie ik was, wat ik belangrijk vond en wat me gelukkig maakte. Ik vond het zwak dat ik thuiszat. Al maanden voordat ik uitviel had ik last van een onrustig gevoel, hoofdpijn, pijn in mijn nek en schouders, maag- en darmklachten, etcetera. Mijn lijf had al zoveel signalen afgegeven waar ik nooit eerder naar geluisterd had. Als ik dat eerder gedaan had, had me dat een hoop ellende kunnen besparen.
Ik een burn-out? Maandenlang zat ik thuis met een burn-out. Ik was kwetsbaar, maar durfde dat amper te laten zien aan mijn vriend, ouders en vriendinnen. Ik schaamde me enorm. Ik kende ook geen andere jongeren met een burn-out. Ik dacht altijd dat alleen mensen met een midlifecrisis overwerkt raakten. Het liefste wilde ik zo snel mogelijk van dat vervelende gevoel van schaamte en zwakte af.
Taboe over ik een burn-out
In Nederland heerst er nog altijd een enorm taboe op het onderwerp burn-out. In onze maatschappij waar alles draait om schijnzekerheden en perfectionisme is iedereen goed in window dressing. Je moet aan de buitenwereld laten zien hoe goed het met je gaat. Momenten van zwakte worden amper meer getolereerd. Maar je wordt pas sterker als mens door het trotseren van onzekerheden. En het delen van deze vervelende ervaringen en gevoelens met anderen. Want als je jouw gevoelens niet toelaat, raak je alleen maar meer van jezelf verwijderd en verhard je. Dat is een les die ik geleerd heb van mijn burn-out. Op het moment dat ik mijn vriend en vriendinnen in vertrouwen nam en ze om hulp ging vragen, merkte ik dat zij daar goed op reageerden. Ze luisterden, toonden empathie en wilden van alles voor mij doen (van boodschappen tot het meegaan naar een bezoek aan de bedrijfsarts). Dat was fijn want daardoor had ik het idee dat ik er niet alleen voor stond. Zij zagen mij en toonden medeleven. Het is één van de eerste momenten geweest dat ik echt mijn zwaktes heb durven laten zien aan de mensen in mijn directe omgeving. En dat was doodeng! Maar het voelde achteraf ook als een opluchting.
Steun van je partner, vrienden, familie, collega’s en leidinggevende is heel belangrijk tijdens een burn-out. Maar niet alleen dan, eigenlijk altijd. Mijn burn-out heeft mij doen inzien dat we vaker onze onzekerheden mogen laten zien en liever voor elkaar kunnen zijn. En dat we niet hoeven te voldoen aan de geldende norm van presteren en het ‘perfecte’ plaatje. Dat we goed zijn zoals we zijn, zonder dat daar een prestatie tegenover moet staan.
Lees ook ‘de les van mijn leven‘ van Mariëlle
